جراحی آندوسکوپی مغز یک روش جراحی کم تهاجمی و مدرن جهت خارج کردن ضایعات و تومورهای مغزی می باشد. در این روش پزشک از آندوسکوپ یک لوله مجهز به دوربین و میکروسکوپ جهت بزرگ نمایی و چند برابر کردن تصویر مغز استفاده می کند. این ابزارها دسترسی به قسمت های داخلی مغز از طریق بینی و سینوس ها را راحت تر می کند.
جراحی آندوسکوپی مغز نسبت به جراحی باز کم تهاجمی تر بوده و در ادامه نیز درد و عوارض کمتری نسبت به جراحی باز دارد. جراحی آندوسکوپی مغز برخلاف جراحی مغز باز بدون نیاز به آسیب به جمجمه یا شکافتن آن انجام می شود. همچنین امکان دسترسی بهتر به سخت ترین نواحی مغز به جراح مغز و اعصاب می دهد.
در ادامه توضیحات بیشتری درباره جراحی آندوسکوپی مغز، چگونگی انجام آن و موارد مهم مرتبطه صحبت شده است. در صورت تمایل به داشتن آگاهی درباره این مطلب تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
جراحی آندوسکوپی مغز چیست؟
تومور مغزی مجموعه ای از سلول های غیرطبیعی مغز است که در اثر تقسیم سلولی بی رویه و غیر نرمال ایجاد شده است. تومورها بسته به نوع رشد، محل رشد، اندازه و… می توانند سرطانی یا غیر سرطانی باشند. تومورهای سرطانی فشار زیادی به جمجمه وارد کرده و منجر به آسیب مغزی می شوند.
روش های متفاوتی چون جراحی مغز باز، جراحی آندوسکوپی مغز و.. برای درمان تومورهای مغزی وجود دارد. جراحی آندوسکوپی مغز یک روش مدرن، کم تهاجی با عوارض بسیار کم است. در این روش جراح از آندوسکوپ ( یک لوله باریک مجهز به دوربین) و میکروسکوپ ( جهت بزرگنمایی) استفاده می کند.
چگونگی انجام عمل آندوسکوپی مغز:
لوله های باریک (آندوسکوپ) از طریق مجرای تنفسی (بینی) یا جمجمه وارد مغز شده و تصاویر مشخصی از مغز می گیرند. تصویر گرفته شده از مغز به وسیله دوربین انتهای آندوسکوپ بر روی یک صفحه، نمایش داده می شود. این تصاویر ویدئویی مغز، به جراح کمک می کند تا تصمیمات درمانی مناسب گرفته و اقدمات درمانی مناسب انجام دهد.
دکتر شهاب کمالی جراح مغز و اعصاب و متخصص جراحی آندوسکوپی مغز این عمل را با کمترین عوارض همراه با بهترین نتیجه انجام می دهد.
علائم تومور مغزی
علائم تومور مغزی به محل ایجاد شده تومور و اندازه آن بستگی دارد. برخی تومورها به دلیل تهاجم به بافت مغز بطور مستقیم بر مغز تاثیر می گذارد، برخی دیگر به بافت های مغز فشار آورده و بر اندام های اطراف مغز مثل شبکیه چشم تاثیر می گذارند. علائم عمده تومور مغز عبارتند از:
- سردرد
- استفراغ
- تاری دید یا ضعف بینایی
- تغییر در عملکرد ذهنی
- تشنج
- ضعف اندام یا بخشی از صورت
- مشکل در حرکات بدنی
انواع تومورهای مغزی :
تومورهای مغزی بسته به محل تشکیل و میزان پیشرفت چند نوع هستند:
تومور مغزی خوش خیم:
تومور اولیه مغزی بوده که قابلیت جابه جایی نداشته و فقط در بافت های مغز می مانند. اغلب این تومورها خوش خیم هستند.
تومور مغزی بدخیم:
تومورهای ثانویه مغزی بوده که به سایر بافت ها و اندام های مغز جابه جا شده اند.
انواع جراحی آندوسکوپی مغز
انواع جراحی‌های مغز و اعصاب براساس محل ورود لوله آندوسکوپ به مغز، به شرح زیر است:
جراحی آندوسکوپی از راه بینی
در این نوع عمل، جراح لوله آندوسکوپی را از طریق مجرای تنفسی (بینی) وارد مغز می کند و به قسمت های جلویی مغز و بالای ستون فقرات دسترسی پیدا می کند. این روش درمان برای خارح کردن تومورهای نزدیک به قسمت پایه مغز یا بالای ستون فقرات مناسب است.
جراحی در قسمت بالای سر
در این نوع عمل جراحی، جراح سوراخ هایی در ناحیه جمجمه(بالای سر) ایجاد کرده و لوله آندوسکوپ را وارد مغز می کند. این نوع جراحی برای درمان بیماری های مغز چون هیدروسفالی مناسب است.
کاربرد آندوسکوپی مغز
عمل آندوسکوپی مغز یک روش بسیار کم تهاجمی برای درمان ضایعات مغزی، آسیب ها و تومورهای مغزی است. با پیشرفت تکنولوژی آندوسکوپ ها پیشرفته تر شده و سبب افزایش کارایی آندوسکوپی مغز می شود. از جمله موارد کاربرد آندوسکوپی مغز:
- درمان هیدروسفالی انسدادی
- بیوپسی ( نمونه گیری آزمایشگاهی ) تومورهای عمیق
- برداشتن کیست های مایع و تومورهای پایه جمجمه
- درمان تومورهای هیپوفیز ، مننژیوما و کرانیوفارنژیوما
- جراحی تومورهاى قاعده جمجمه
عوارض عمل آندوسکوپی
هر عمل جراحی عوارض یا خطرات جانبی دارد. احتمال بروز عوارض زیر نادر است؛ اما آگاهی از عوارض عمل آندوسکوپی، بیمار را برای شرایط احتمالی بعد عمل آماده می کند. حتما جهت کاهش بروز عوارض، مراقبت های بعد از عمل آندوسکوپی را جدی بگیرید. عوارض یا خطرات آندوسکوپی عبارتند از:
- اختلال موقتی یا دائم در عملکردهای حسی و حرکتی
- ایجاد شدن لخته خون
- خونریزی
- تورم
- عفونت
- تشنج
- سکته
- کما
- آسیب به رگ‌ها، شریان‌ها، اعصاب و…
- نشت مایعات مغزی از بینی
مزایای جراحی آندوسکوپی مغز
مزایا یا فواید عمل آندوسکوپی مغز بسته به شرایط جسمی بیمار، سن، شرایط پزشکی و… متفاوت است. به طور کلی مزایای بسیاری به همراه دارد. از جمله مزایای عمل آندوسکوپی مغز:
- کم تهاجمی بودن
- دوره نقاهت کوتاه تر نسبت به جراحی مغز
- عوارض و درد کمتر
- بازگشت سریع به زندگی روزانه
- کاهش خطر آسیب مغزی
- دوره بهبود سریع
جراحی آندوسکوپی مغز چگونه انجام می شود؟
جراحی آندوسکوپی مغز با تکنیک لوله متصل به لنز و منبع نور انجام می شود. هدف از این عمل به حداقل رساندن آسیب به بافت های اطراف تومور یا محل آسیب است.
1.پزشک ابتدا لوله آندوسکوپ و میکروسکوپ را از طریق بینی یا قسمت فوقانی جمجمه وارد مغز می کند.
2.پس از آن تصویرگرفته شده توسط آندوسکوپ به صورت بزرگنمایی روی مانیتور نمایش داده می شود.
**باقی مراحل شبیه روند عمل مغزباز است. این روش برای جراحی ستون فقرات کاربرد دارد.
3. جراح با ابزارهای خاص، صدمه کمتری به مغز وارد می کند.
4. در نهایت توسط جراح براساس تصاویر، ضایعات مغزی درمان می شود.
نتیجه گیری:
جراحی آندوسکوپی مغز یک روش درمان مغز با روشی کم تهاجمی است.
این روش درمان برای درمان بیماری های مغزی و پایه مغزی از جمله مننژیت یا هیپوفیز بسیار مناسب است.
جراحی آندوسکوپی مغز نوعی جراجی بسته مغز است و نسبت به جراحی مغز باز کاربرد بیشتری دارد.
عمل آندوسکوپی مغز باید توسط جراح و متخصص مغز و اعصاب انجام شود. دکتر شهاب کمالی یکی از برجسته ترین جراحان مغز و اعصاب و جراح آندوسکوپی مغز می باشد.
